اداره‌کل ارتباطات، روابط عمومی و امور بین‌الملل حوزه‌های علمیه خواهران کشور

نگاه جامع به آموزه‌های توصیفی، ارزشی و هنجاری دین، همراه با اهداف، جهت‌گیری‌های حاکم بر آن‌ها و وحدت حاکم بر مجموع، از رسالت‌های حوزه‌های علمیه است. در این نگاه آموزه‌های دینی یکدیگر را تفسیر می‌کنند. می‌توان با این نگاه جامع از عقلانیت نظام حقوقی، نظام اخلاقی و نظام اعتقادی اسلام دفاع کرد. صرفا با اتخاذ چنین رویکردی است که می‌توان معارف اسلامی در حوزة زن و خانواده را نیز به درستی تبیین و وجه تمایز آن را از نظام‌های رقیب روشن ساخت.

مطالعات خانواده به عنوان دانش‌های میان‌رشته‌ای محل تلاقی حوزه‌هایی چون کلام، فقه، اخلاق، جامعه‌شناسی، تعلیم و تربیت، روان‌شناسی و حقوق است. بی‌توجهی به این حیثیت و تمرکز خاص بر یک جنبه از مطالعات مزبور، از آسیب‌‌هایی است که به استمرار مشکلات و تشدید آن‌ها در عرصة سیاست‌گذاری، قانون‌گذاری و ارائه طرح‌های اصلاحی خواهد انجامید. از این رو رویکرد‌ نوین و معطوف به حوزه‌های مختلف علمی در تحلیل پدیده‌های اجتماعی و سامان‌دهی آن‌ها، البته با نگاه اسلامی، از امور لازم و اجتناب‌ناپذیر است.

می‌توان وظیفة خطیر حوزه‌های علمیه را که در پرتو انقلاب اسلامی مسئولیتی جهانی و همه‌جانبه یافته‌اند، در موارد زیر ترسیم کرد:

- پرورش پژوهشگران و کارشناسان زبده و زمان‌آگاه؛

- ایجاد جریان پژوهشی و کارشناسی متمایز با تکیه بر مبانی اسلامی و گسترش فضای نقد نسبت به علوم انسانی؛

- توسعه و تعمیق پژوهش‌های بنیادین، راهبردی و توسعه‌ای به منظور تبیین مفاهیم، الگو‌ها، شاخص‌ها و نظریه‌های دینی؛

- تأثیر در فضای گفتمانی موجود در پرتو ترویج دیدگاه‌های اسلامی و تحلیل دقیق پدیده‌های اجتماعی؛

- هدفمند‌کردن جریان پژوهشی دینی با ایجاد بانک اطلاعاتی جامع، شبکه‌سازی پژوهش‌ها و کاستن از پژوهش‌های تکراری و کم‌فایده؛

- ایجاد زبان مفاهمه میان نهادهای دینی و کارشناسی و هماهنگی جریان کارشناسی علمی ـ دینی و برقراری پیوند میان مبانی نظری و ‌موضع عمل؛ 

- تأثیر در سیاست‌گذاری‌ها، قانون‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌های کلان زن و خانواده؛

ضرورت‌های فوق زمینه‌ساز تأسیس «دفتر مطالعات و تحقیقات زنان» به عنوان مرکزی پژوهشی، کارشناسی، توسط مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران در سال 1377 گردید. 

در سال 1391 به دلیل گسترده ‌شدن حجم فعالیت‌های علمی- پژوهشی و توسعه دفتر، این دفتر از سوی مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران، به «مرکز تحقیقات زن و خانواده» تغییر نام یافت.

در سال 1399 شورای اعطای مجوزها و امتیازات علمی، ارتقاء  مرکز تحقیقات زن و خانواده را به «پژوهشکده زن و خانواده» مصوب نمود.

«پژوهشکده زن و خانواده» اولین واحد پژوهشی رسمی حوزوی است. بر‌اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی حوزه های علمیه مرجع رسمیت بخشیدن به نهادهای پژوهشی حوزوی است.